Vejetaryenlik


vejetaryenlik
Bitkisel gıdalara dayalı bir yemek rejimi sağlık için çok iyi olabilir. Et yiyen ve et yemeyen kişilerin sağlık durumlarını karşılaştırmak üzere yapılan yeni araştırmalar etyemezlerde kalp hastalığının etyiyenlere göre %30 oranında kanser hastalığının ise %40 oranında daha az olduğunu göstermektedir. Etyemezlerin yüksek tansiyondan daha az etkilendikleri ve kolesterol düzeylerinin de daha düşük olduğu gözlenmektedir.

Bitkisel gıdalara dayalı bir yemek düzeni kişileri nasıl daha sağlıklı yapabilir? Doktorlar henüz bu tür soruların tümüne yanıt bulmuş değiller; ancak etyemezlerin genellikle daha fazla sebze, meyve, tahıl ve tahıllı kahvaltılıkları yemeleri nedenlerden biri olabilir. Bu tür gıdaların içinde hastalıkları önleyen posa, vitamin ve minerallerin bol bol bulunması yanında içlerindeki yağ oranı da düşüktür. Bir başka neden ise etyemezlerin genelikle daha sağlıklı bir yaşam sürmeleri örneğin birçoğunun sigara ve içki içmemeleridir.

Bitkisel gıdalara dayanan bir yemek düzeni yeni bir olay değildir; dünyanın birçok ülkesinde geleneksel yemekler böyledir. Geleneksel yemeklerden kuru fasulye bezelye ve mercimekli pilav veya diğer tahıllar ekmekle humus soya sütünden yapılan peynirli pilav veya makarna sebzeli makarna gibi yiyecekler sağlığa daha uygun ve daha lezzetli yemek yemek isteyenlerin et yerine yemekte oldukları gıdalardır.

Gittikçe artan sayıda kişinin ahlaki veya sağlık nedenleri yüzünden bitkisel gıdalara dayalı bir yemek düzenine dönmeleri vücudun sağlık için gerekli besleyici maddeleri alabilmesi için bu tür yemeklerin planlanmasını bilmemize önem kazandırmaktadır.

Beslenme uzmanları genellikle zayıflamak için vejetaryen olan birçok genç kızın yiyeceklerden yeterince demir almadıkları için kansızlık tehlikesi ile karşılaşmalarından endişe etmektedirler. Kansızlık enerji eksikliğine yorgunluğa ve kişilerin enfeksiyonlara daha kolaylıkla yakalanmalarına neden olmaktadır.

Et yemek birçok kişi için yeterince demir almanın iyi bir yoludur. Etyemezler ise vücutları için gerekli olan demiri alabilmek için bitkisel gıdalardan olan kuru fasulye bezelye ve
mercimek, kepekli ekmek, fındık fıstık ve tohumlardan yapılan ezmeler (örnegin tahin ve fıstık ezmesi) içine demir katılmış kahvaltılık tahıllar yeşil yapraklı sebzelerden bol bol yemek zorundadırlar.

Vücuda azami miktarda demir alabilmek için bu tür yiyeceklerle birlikte portakal, portakal suyu, domates, dolmalık biber, maydanoz gibi içinde C Vitamini bulunan yiyeceklerden de yemek gereklidir. Sırf sebze ve meyveye dayanan yemeklerden yerken çay ve kahve içmemeye dıkkat ediniz çünkü bu tür içecekler vücudun demir almasını güçleştirirler.

Etyemezlerin birçoğu peynir ve yoğurt yiyip süt içtikleri halde bazı etyemezler tüm hayvansal maddeleri hiç yemezler. Süt ürünlerinde kemik sağlığı için gerekli olan kalsiyum bulunmaktadır. Hayvansal gıdaları yemeyen etyemezlerin vücutları için gerekli olan kalsiyumu alabilmeleri için adem kemikleri yenilebilen balık tahini, yeşil karnabahar, kuru incir ve içinde fazladan kalsiyum bulunan soyalı içeceklerden içmeleri gerekmektedir. Süt ürünleri ve yumurta yemeyen etyemezler yeterince B12 Vitamini alamayabilirler. Bunun yerine kuvvetlendirilmiş soya sütü içilebilir.